Эбеди яз чи дагълариз хтана...

Рехъ виринра цифед кьуна,
Зи кьил вахтсуз живед кьуна.
Жегьилвилик кумачтIан пай,
ХугузамачтIан са руша гьай,
Рекьизавач зи рикIин цIай:
Вил атIузвач дуьнядикай-
Дуьнядихъ вил галама зи!!!

И цlарарин автор, алай девирдин Азербайжандин поэзиядин чlехи устад, лезги халкьдин тlвар-ван авай хва, шаир, драматург, журналист Келентер Келентерли чавай къакъатна.

Зари Келентер Шихкериман хва Келентерли 1933-йисан 20-мартдиз Стlур хуьре дидедиз хьана. Аял береда етим амукьай Келентера хайи хуьре ирид йисан мектеб кьилиз акъудайдалай кьулухъ са шумуд йисуз колхозда кlвалахна, ахпа хъсан инсанрин куьмекдалди ам Къубадин педтехникумдик экечlна. 

Муькуь студентрилай зиреквилелди тафаватлу жезвай стlурвидин аялдиз техникумдиз мугьман атанвай чlехи Семед Вургъунан вилик вичин шиир кlелдай мумкинвал гана. "Зардин къимет заргардиз чида"-лагьанва: халкьдин шаирди адан къене авай чlехи талант кьатlана, Бакудиз атун, кlелер институтда давамарун, чlал хъсандаказ чирун меслятна. 1953-йисан декабрдиз хьайи и гуьруьшди жегьил Келентеран тек эдебиятдиз авай гьевес артухарнач, уьмуьрдин вири кьисмет тайинарна.

Техникумдин диплом гъиликайдалай кьулухъ ам, 1954-йисуз Бакуда  АПИ-дин чlаланни эдебиятдин факултетдик экечlна. 1955-йисуз "Эдебият ва инжесенет" газетда Келентер Келентерлидин "Арзу" тlвар алай шиир сад лагьай гъилерда чап хьана. 

Хиве хизандин пар гьатай Келентер Келентерли пуд лагьай курс куьтягьна институтдай экъечlна. Гзаф йисара ада Бакудин ктабханайра, газетрин ва журналрин редакцийра кlвалахна, гуьгъуьнайни ам Азербайжандин радиодин лезги передачайрин редактор хьана.

Вирида "кьве халкьдин шаир" лугьузвай Келентер Келентерлиди азербайжан ва лезги чlаларалди шиирар, поэмаяр, драмадин эсерар, очеркар кхьизвай. Шаирдин яратмишунрин кьилин темаяр хайи Ватан ва халкь, муьгьуббат ва тlебиат, вичин девирдин секинсуз яшайиш тир. 

1963-йисуз адан "Гьуьлуьн манияр" тlвар алай сифте ктаб басма хьана. Ам цlудалай виниз ктабрин ("Поезд физва", "Кьатlун патал атанва зун дуьнядал",    "Уьмуьрдин сирер", "Лув гузвай дурнаяр", "Къизил хьтин итимар" ва мсб.) автор я. 2010-йисалай инихъ шаирдин  ватанэгьлийрин пулунин такьатралди  8 жилдина "Хкягъай эсерар" чапдай акъатна.

1962-йисуз Келентер Келентерли СССР-дин Кхьирагрин Союздин членвилиз кьабулна. А чlавуз ам Азербайжанда и союздик экечlай сад лагьай лезги тир. 

Келентер Келентерлидин ватандаш, патриот хьиз вичин халкьдин вилик хидметрикай садни Кцlарини мектебра лезги чlалан тарсар гудай, театр, радио, манийринни кьуьлерин ансамблар арадал гъидай, газет кьве чlалал акъуддай ихтиярар къачун патал чара-чара ракарар гатазвай интеллигентрин жергейра активвал къалурун  я. 

"...Халис шаир вич яшамиш жезвай девирдин велед я. Ада вичин девирдин гаф лугьуда, хъсанди хъсан, писди пис, какурди какур, дуьздини авайвал къалурда"-и гафарив ада шаирдин гьиссер михьибур хьана кlанзавайди къейдна. Адан "Вучиз зи бахт шулуд хьана?", "Хтанач", "Дуьнядикай вучда за?", "Булахар", "Лезги чилин манияр", "Жуван къванер", "Къе гьа дагъдиз килиграй", "Рикlе сухан тlал ава зи" ва маса шиирар гьа ихьтин гьиссерал тlушуннавай чешнеяр тирвиляй садрани рекьин тийидай эсерар я. 

Шиирдал кхьенвай пуд пьесадикай ("Дагълар юзана", "Лянет шейтlандиз'', "Шуьгьрет якьурзавай ханум") сад-"Дагълар юзана"  Мингечевирдин Девлетдин Драм Театрдин сегьнедал эцигна.
Келентер Келентерлиди Азербайжандин поэзияда дегьрин гел, чlехи ирс туна. 
Адан шиирар чи халкьдин меце кlани манияр хьиз гьатнава.

...Маса рехъ, гел жагъанач заз,
Макандивай къакъатна зун;
Циф кьилеллаз, нагъв вилеллаз,
Хайи хуьряй акъатна зун...

Амма са зулун юкъуз ам хайи Ватандик, хуьруьк элкъвена. 23-ноябрдиз ярар-дустари, хайибуру, кlанибуру чlехи шаир вичин весидиз амална Кузуна-дидедин сурун къвалав накьвадал тапшурмишна.

Вич чlулав суруз эвичlнатlани, адан экуь къамат гележег несилрин рикlера гьамиша амукьда. Аллагьди регьмет авурай!

"Кцlар" газет