Вичин тIвар кIелдайбуруз фадлай таниш тир къелемэгьли Гьасан Хасиев 1952-йисуз КцIар райондин Зинданмуругърин хуьре дидедиз хьана. Азербайжандин Хуьруьн Майишатдин ва Журналист Сеняткарвилин Институтар акьалтIарна совхозда кьилин пешекарвиле, райондин радио гунугрин редакцияда кьилин редакторвиле кIвалахна. Алай вахтунда ам КцIар райондин тарихдин музейдин илимдин кьилин къуллугъчи я.
Гь.Хасиеван Магьачкъалада ва Бакуда чапдай акъатнавай «КцIара кхьей ктаб» (1990), «Къулан цIай» (1991), «Шагьдагъдин савкьват» (1994), «КцIарин шегьидар» (1997), «Уьмуьрдиз отчет кIанда» (2002), «Баркаллу уьмуьрдин рехъ» (2004), «Ядигар сес» (2006), «Аллагьдиз чизва зун» (2013) ктабар кIелдайбуру хушвилелди кьабулна.
Ам «Азербайжан Республикадин медениятдин лайихлу кIвалахдар», гьакIни «Къизил къелем» ва «Араз» премийрин лауреат я. Вишералди чIалан, эдебиятдин, илимдин, публицистикадин макъалайрин автор тир Гьасан Хасиева КцIар райондин 85-йисан юбилейдиз «Аладаш» поэма бахшнава. Агъадихъ чна поэмадай са чIук гузва.
ДАГЪВИДИН ГАФ
КIанивили зак са хесет кутуна,
Гьар пакамахъ рекье гьатда дагълариз.
Лап кьуьне зи гъилер - кIвачер кутIуна,
КIарна епер мадни катда дагълариз.
Ваъ, Межнун хьиз дилини туш, есирни,
Чуьлда жедай вичеллачиз датIана.
За уьмуьрдин мана-метлеб ва сирни,
Дагъдин синел, дагъдин рагал кьатIана.
Дагъ - чилерал виридалай кьакьанди,
Им гьуьжетсуз гьакъикъатни, герчеквал.
Дагъвидин руш виридалай хъсанди,
Малаикдиз авач адан гуьрчеквал.
Къацу тул я зи халича, зи сумаг,
Сарай хьиз я жуван литин алачух.
КIвачел шалам, гъиле къада за чумахъ,
Хуьда суьруь, гуьгьуьл шад яз, рикI ачух.
Килиг дагъдиз такабурлу, абурлу,
Адаз къилих дегишарун четин я.
Дагъ акуна, хьана зунни сабурлу,
Гьавиляйни гьамиша зун секин я.
Кфилдин ван галукьайла япарихъ,
Гуж къведа заз, чанда амукьдач суза.
ЧIалахъ жемир идан-адан тапаррихъ,
Дагъ женнет я, ина кефер чIугда за.
Шукур хьурай, хъсан бахтар ава захъ,
Дагъдин патав экIя хьанва хайи хуьр.
Шак алачиз, рикIивайни я чIалахъ,
Дагълариз кьван яргъи жеда зи уьмуьр.
Цуьк ийида жив ацукьай тегьерда,
Гьар гатфарихъ хуьруьн майвад багълари.
Дарих жеда зун хьайила шегьерда,
Магнитди хьиз ял хъийида дагълари.
«Баку! Баку!» - лугьудайбур гзаф я,
Ша, куьне зун нагьахъ кьиляй акъудмир.
Дагъвидинди чIуриз тежер са гаф я:
«Зун дагъдивай, дагъни завай къакъудмир!»
АХЬТИН ЧКА АКУНАЧ
АкI хьанай заз жув накьанан аял хьиз,
Диде акваз акъатнай рикI, кьве вилни.
Йисар фенвай, амма ширин хиял хьиз,
Дагъдихъ галаз рехи хьанва зи кьилни.
Аладашдал зи зегьметдин гел ала,
Зи пелен гьекь, кIвачин жигъир, нефесни.
Аладашдал мехъер ала, мел ала,
Ава элдиз яшамишдай гьевесни.
Аладашдин къацу камар, пелерни,
Виш сеферда за кIвачерай акъудна.
Чубанвална хвена хипер, кIелерни,
КIвалин дердер яваш-яваш агудна.
БалкIан гьална дагъдин четин рекьерай,
Дергесни кьуьк, гагьни нажах хьана зав.
Гатун юкъуз чанда гьатна ифин, цIай,
ХъуьтIуьн цикIиз гъилер-кIвачер хьана дав.
Хкет, кьиса, риваятар виш жуьре,
Лезги махар, мисаларни гьа кьадар.
Суьгьбетчияр тIимил авач чи хуьре,
Марагъдалди яб гудайбур са кьадар.
Мана ава чи патарин гафара,
Мисал патал, къачун чна «Мисид кIам».
Малар хвена нехирбанри чIафара,
Гьахъ лагьайтIа инаг гъерид, нисид кIам.
Ина йикъар саки ширин са мани,
Ина уьмуьр багьади я гьавиляй.
Ина инсан адалатлу, гьахъ кIани,
Ина рикIер чIехиди я дагъдилай.
Амукьзава даим элдин къайгъуда,
Карчи инсан Сабир хьтин рухваяр.
Кьада гъилни, жедай куьмек къалурда,
Гьабур тушни дагъдиз ухшар архаяр!
Асфальт тунва дагълара кьван рекьера,
ЦIалцIам я къе, туш накьанан завал хьиз.
Амач чухур, кесекни къван рекьера,
Хкаж хьана гьалчI жезамач чувал хьиз.
Дагълариз фин, ацукьа зи машинда,
Аладашди гуьзетзава вун атун.
Ахьтин чка акунач ваз яшинда,
Гьейран хьана артух жеда ви кьатIун.
ЯЙЛАХДА
И булах вуч хъсан серин я, ухвайш!
Гьамга яд вирт хьиз ширин я, ухвайш!
Килига дагълариз, кьакьан дагълариз,
Дерейриз гуьзета, дерин я, ухвайш!
Кьуд пад къунва алван-алван цуьквери,
Мел кутунва тик гуьнейра нуькIери.
Эгьей! Ша, сувар я, дагъларин сувар!
Хабар ганва кIамай, тамай къветери.
Силибир диганва, саки цIийи чам,
Акъатна зи рикIяй ингье, дертни гъам.
Лезги руш, минет хьуй, «Перизада» лагь,
Ягъ, гада, вунани «Лезгинка» макьам.
Акуна Лаца заз гьуьрметлу мугьман,
Вуж ятIа лугьун квез, ам Асеф Мегьман.
ТукIунвай кIвачерик вижевай са гьер,
КIватI хьанвай хуьрерай пара кьван инсан.
И чIехи манидар, и шаир мирес,
Чи халкьдин, чи элдин дамах тушни бес?
Гардан кьуна, темен гана хъуьхъвериз,
Атана зи чандиз цIийи тир нефес.
РикIелни хкана Забит муаллим,
Шумуд са къагьриман, шумуд са алим.
Шарвили вилеркай цIай хьиз хкатна,
Вич инал алайди авуна малум.
Нисин чIавуз, гатун чими береда,
Чуьнгуьрдин ван гьатна Гавдан дереда.
Асеф стхад ягъазвай «Ахцегьар»-
Машгьур мани Къубадани Куьреда.
Са легьзеда и манидин хуш аваз,
Шалбуз дагъдив агакьнавай гар галаз.
Шагьнабатдин, Самурдин циз хвеши тир,
Авахьзавай и гьавадин ван алаз.
Зи дамарар юзурна и макьамди,
КIвачер хьана куьлуьн патал тIарамди.
Лекьер, картар хкаж хьана цавариз,
Капар яна гьар камуни, уламди.
Лезги ватан, зун азад тир са къуш я,
Куьз лагьайтIа, ви яд, ви фу заз нуш я.
Зун дагълара чIехи хьанва къегьал хьиз,
Яшамишун, яратмишун заз хуш я.
"САМУР" газет
Добавить комментарий