Яргунда са зари ава...

Виликай къвезмай 2014-йисуз лезгийрин тIвар-ван авай кхьираг, вичин къелемдикай цIудралди пьесаяр хкатнавай Мирзали Рустамован 85 йис жеда.      Яргьал йисара хайи хуьре аялриз Азербайжан ва лезги чIаларин тарсар гайи, гьа са вахтунда кхьираг хьизни Азербайжандин ва Дагъустандинлезгийриз сейли хьайи Мирзали муаллимдин гьаларикай хабар кьун патал чIугуна чна.
КцIар райондин Яргун хуьре яшамиш жезвай Мирзали муаллимдин кIвал хуьруьн юкьва ава. Эхиримжи са шумуд йисан къене начагъвал себеб яз и кьве гьавадин кьакьан кIвалерин гурарай эвичIиз тежез кьуд цлан арада йикъар, варцар акъудиз мажбур хьанвай агъсакъал къелемэгьли мугьманар акурла гзаф шад хьана. Хвешивиляй вилер ацIана адан.

     60 йисуз санал уьмуьр гьалай вичин паб рагьметдиз фейидалай кьулухъ ялгъуз амай и къени къилихрин касди тек са кхьинрикай кфет къачузвай. Ингье нагагьдиз адан ракIар гатай начагъвилиз имни пара акуна жеди. Хуьруьн тIвар-ван авай ксарикай тир Мирзали муаллимди вичин саваддалди, зегьметдал рикI хьуналди, алакьунрални агалкьунралди виридан патай гьуьрмет къазанмишнава. Вичиз веледар кьисмет тахьай и умун инсандин дамах адан эсерар я.

      Комедиядин жанр вилик тухузвай М.Рустамован  шиирар ва гьикаяяр 1960-йисалай журналрин, газетрин ва кIватIалрин чинриз акúатна. 1929-йисуз Яргунрин хуьре дидедиз хьайи Мирзали Эбилан хци хуьруьн þкьван мектеб куьтягьайдалай гуьгъуьниз Къубадин Муаллимрин Институт ва Азербайжандин Гьукуматдин Педагогикадин Институт акьалтIарна.

      Автордин “Кьилиз тефей гастрол”, “Гьайиф, алатай йикúар”, “Гьемдуллагьан хам хиялар”, “Санитар”, “ЦIийи завмаг”, “Меккедай хтай гьажи”, “Гьава ахúа жезва”, “Тахсиркар вуж я” пьесайри КцIарин Гьукуматдин Лезги Театрдин репертуарда кьетIен чка кьазва. Адан са шумуд пьеса КцIар, Къуба, Хачмаз ва Худат шегьеррин сегьнейрал ýцигна.

     М.Рустамован “Кооператив ашнабазхана”, “Кефербег”, “Рекетирар”, “Етим Эмин”, “СтIал Сулейман” хьтин пьесаяр Дагъустан Республикадин СтIал Сулейманан тIварунихú галай Лезги муздрамтеатрдин сегь-недал ýцигна.

    Кесибвиле уьмуьр гьалзавай, вичин пенсия гужа-гуж дава-дарманриз бес жезвай кьуьзуь зариди кьилди пенсия къачун патал республикадин талукь тешкилатриз цIуд-ралди телеграммаяр ракъурнава. Ингье гьелелиг абурукай са хабар авач. ЯтIани ада вичин муд атIузвач.

      Са мурад ава агъсакъалдихъ: вичин эсеррикай туькIуьрнавай ктаб чап авун. Ингье кесибвили и мурад кьилиз акъуддай мумкинвал гузвач. Са кар ава хьи, хуьряй пул авай гзаф ксар акъатнава. Са шаирдин ктаб чапдай акъудун акьван четин кар туш. Белки ихьтин сад майдандиз акъатда жеди?

С.Къайинбеган руш
"Самур" газет

Агъадихъ чна зариди чав вугай ширрикай кьвед кIелзавайбурув агакьарзава.
МУГЬМАН ХЬУХЬ
Къвамир марф вун, къвемир циф вун,
Яр къвезва зи гуьруьшдиз.
Вацра вичин нурарив яд,
Элкъуьрдайвал гимишдиз.
 
Гьикьван вахт я акъвазна зун,
Зи Самурдин къерехда.
Эхир вуна, валлагь, зи цуьк,
Зун Фергьад хьиз гьелекда.
 
Секин я мад дагълар, тамар,
Ван-сес амач къушарин.
Вун хьиз гьа икI геж-геж атун
Адет ятIа рушарин?!
 
ТIебиатни, зи азизди
Фенва ширин ахварал.
Белки зи вил (инсан тушни?)
Ви паярихъ гала жал?
 
Ша зи Зуьгьре, ша зи патав,
Тамир вуна зун пашман.
Лезги чилин дамах хьанвай
Зи Самурдиз хьухь мугьман!
 
МАСА РИКIИЗ ИЛИФНА ВУН
Вун туширни заз чирайди,
А ви кьелечI пIузаррин дад?
Вун туширни заз лагьайди,
- Лугьумир гьа, садазни мад!
 
Вун туширни заз чирайди,
Чинар тарни, варз алай йиф.
Вун туширни заз лагьайди,
- На ви рикIе зи тIвар кхьихь!
 
Ваз Рагъ лугьуз, за датIана
Зи чилериз гецифна вун.
Бес зун туна вучиз я руш,
Маса рикIиз илифна вун?!