Чlалан алакъаяр гегьеншарзава

Алатай асирдин 90-йисара, зурба Советрин гьукумат кlватуникди ва базардин алакъаяр гегьенш хьуникди меденият ва эдебият саки фикир тахгудай чкадал атанвай. Амай миллетрин интеллигенциядин векилри хьиз, лезгийрини къалабулух кутазвай месэлаяр раиж ийиз, майдандиз акъудиз хьана. Чlал хуьнин месэлайрал бенд жегьилар пайда жезвайди ашкара хьана. Алай аямда ихьтин баркаллу крарал машгъулбурукай садни Къалажух хуьряй тир Куругъли Низамиевич ФЕРЗАЛИЕВ я. Чи чlалан рейсадвилин бинеяр дуьзгуьнламишун паталди, орфографиядин къайдайрал амал авун паталди вичин фикирар периодикайра раижзава. Кьве республикадин арайра авай часпаррал кьуьл гьалчна, веревирдер ийидай мумкинвилерни ачух хьанва. И барадай Интернетда «Лезги чlал» ва жуьреба-жуьре сайтар кардик акатна. Куругълиди АР-да чапдай акъатзавай лезги медениятдин «Алам» журналдихъ галаз алакъаяр мягькемарна, чlалан гьакъиндай фикирарни рейд ийизва. Орфографиядин къанунрал вирибуру сад хьиз амал авун патал ам алимрихъ галаз дискуссийрик экечlна. Алай йисан 16-майдиз Дербентда кьиле фейи лезги чlалаз талукьарнавай конференцияда иштиракна.

Хайи эдебиятдал кьару жегьилди алай вахтунда хуьруьн мектебда эдебиятдин тарсарни гузва ва гьа са вахтунда райондин «Эренлардин сес» газетда мухбир язни кlвалахзава. Ам бажарагълу, кар гъиляй къвезвай, чlалан къадир авай журналист я. Бегьерлувилелди кlвалах авунай республикадин «Лезги газетдин» грамотадизни премиядиз лайихлу хьана. Хейлин йисара райондин ва республикадин, «Къурушрин сес» ва Азербайжанда акъатзавай «Самур» газетра кроссвордар чап авуна. Абур асул гьисабдай эдебиятдин ва чlалан ерияр чирунин карда акьалтзавай несилдиз куьмекчи чешмеяр жезва, чlала авай, амма тlимил ишлемишзавай гафар майдандиз ахкъудуниз куьмек гузва. 
«Виш кроссворд» тlвар алай кроссвордрин ктаб и мукьвара «Куьредин ярар» медениятдин центрдин чапханада басмадай акъатна. Ам шаиррин, гафунин устадрин суьретар галаз хъсан туькlуьрнава. Кроссвордрин кlватlал мектебра кlелзавай аялар патал тарсарилай къеце машгъулатвал ийидай хъсан алатдиз элкъвенва. Гьакl кроссвордрал рикl алай чlехибур патални!
Кlватlалда авторди-кроссвордчиди сифте гаф хьиз кхьенвай «Кlватlалдикай гаф» макъалада къейднава: «… Кроссвордра, чна рахунра са артух менфят къачун тийизвай, чlалан сагьибрин рикlелай саки алатнавай гафарин кьадар пара хьунухьни дуьшуьшдин кар туш». 
Чна автордиз баркаллу эгечlунрин сифте кам мубаракзава. Агалкьунар хьурай вахъ!

Шагьбала ШАГЬБАЛАЕВ,
шаир, журналист