Ц1ИЙИ ЯР
Экуьн яра цаварал
Яру ипек алк1урна.
Цавун аршда ракъини
Вичин жида ак1урна.
Яру хьана циферни,
Экъеч1ай хьиз ивидай.
Яру хьана дагъларни,
Къац1айбур хьиз некьидай.
Зегьметдин югъ атанва
Мад и ч1ехи дуьньядиз.
Зегьметдин югъ атанва
Мад и рехи дуьньядиз.
Шарвилини, вири хьиз,
Аватна мад ахварай.
Адаз уьмуьр акуна
Кас-Бубадин махарай.
Арабадик кут1унна
Гьаятдавай яцарни,
Паласадиз фена ам
Кьуна зурба кацайни.
Экуьн михьи шагьварди
Жегьилдин рик1 юзурна.
А шагьварди Шарвили
Лап аял хьиз ксурна.
Шарвилидиз ахварай
Гегьенш чуьллер акуна,
Бегьерривди ац1анвай
Лезги чилер акуна.
Тарар цазвай садбуру,
Хпер хуьзвай садбуру,
Цлар кьазвай садбуру,
Ник1ер гуьзвай садбуру.
Гьарда са кар ийизвай,
Цеквери хьиз, алахъна.
К1валахзавай инсанри,
Лекьери хьиз, алахъна.
Фена ч1ехи араба
Арадайт1уз ник1ерин.
Фена ч1ехи араба
Арадайт1уз цуькверин.
Писид кул кьван ч1ехи тир
Къуьлуьн кьилер ник1ера.
Хунчаяр кьван еке тир
Мулдин цуьквер векьера.
Гуьнейравай туртурар
Ч1ехибур тир, верчер кьван.
Гьар са тварни ципиц1дин
Екеди тир, ичер кьван.
Кьакьанбур тир, дагълар кьван
Кьулан вац1ун кьваларни.
Ч1ехи лезги хуьрерин
Лацубур тир к1валерни.
Ик1 аквазвай чуьллер чи
Кас-Бубадин махарай.
Садлагьана аватна
Гада ширин ахварай.
Яцар векьиз ахъайна,
Т1уьрай лугьуз чпиз векь.
Шарвилиди к1валахна,
Акъатдалди пелез гьекь.
Далудаллаз дагъларай
Зурба къванер авудна.
Абур гъана булахдив,
Сад муькуьдав агудна.
Ирид юкъуз к1валахна
Шарвилиди дат1ана.
Ирид юкъуз к1валаха,
Кьулухъ-вилик тахьана.
Уст1арди хьиз скьалриз,
Къванер ада гъиликна,
Кьакьан ирид мертеба
Ирид юкъуз эцигна.
Буба, диде авачир
Хуьре къвазнач Шарвили.
Рик1из к1анид амачир
К1вале къвазнач Шарвили.
Ада вичиз эцигна
Ц1ийи к1валер булахдал,
Вичиз хьайи бегенмиш
Т1ебиатдин къужахдал.
К1валин патав кутуна
Ада ч1ехи са багъни,
Ахпа багъдихъ элкъуьрна
Гьа патав гвай булахни.
Тамни цана гуьнеда,
Гьава серин хьуй лугьуз.
Аявална чцмалрин,
Майва ширин хьуй лугьуз.
Рехъни расна дагълариз,
Вичин калер акъуддай.
Мугъ эцигна вац1алай,
Ц1егьер-хпер алуддай.
Ик1 туькуьрна яшайиш,
Вик1егь хьана зегьметда.
Аватдани Шарвили
Гила халкьдин гьуьрметдай?
Дерин к1амай Шарвили
Са гуьнедиз акъатна.
Адан вилик, гьик1 ят1ан,
Хаму жейран акъатна.
Иервилел гьайвандин
Гьейран хьана Шарвили.
Эквер рик1ел хтана,
Пашман хьана Шарвили.
Тушир адаз акурди
Ч1улав вилер жейрандин.
Ухшар авай манидиз
Шуьк1уь гардан гьайвандин.
Кич1 акъудна рик1евай,
Ам секиндиз къекъвезвай,
Чепелукь хьиз экуьнал,
Шарвилидлай элкъвезвай.
Ашукь хьана, цав хьтин,
Ам жейрандин вилерал,
Явашдаказ агатна,
Кьаз к1ан гъана гъилерал.
Хкажна кьил гьайванди,
Аватай хьиз ахварай,
Ахпа катна дагъларихъ,
Жедай саягъ махара.
- Им вуч тир, заз акурди,
Гьайван тирни, тахьайт1а?!
Им вуч тир, заз акурди,
Инсан тирни, тахьайт1а?!
Ирид йифиз гьатна звер
Адан эбес-яракьда.
Ирид юкъуз къекъвена
Ам жейрандин суракьда.
Ирид йикъан пакамахъ
Акъатна са яйлахдал,
Са т1имил кьван ацукьна,
Яд хъун патал, булахдал.
Булахдин цяй акуна
Адаз шикил жейрандин.
Булахдин цяй акуна
Адаз кьве вил жейрандин.
Кьил хкажна килигна
Ам дагъларин синериз.
Мад гьа жейран акуна
Шарвилидин вилериз.
Яваш-яваш къарагъна
Ацукьнавай чкадлай,
Чин элкъуьрна гьайвандихъ,
Лагьана са арадлай:
- Катмир закай, акъваза,
Душман яни Шарвили?
Ирид юкъуз шехьна вахъ,
Хъсан яни Шарвили?
Жейранди кьил агъузна,
Гъавурда фад акьур хьиз.
- Ша! – лагьана, вилериз
К1ани инсан акур хьиз.
Фена гада, вил алаз
А жейрандин гелерал,
Чатухъанди гатай тур
Аваз гужлу гъилера.
Фена кьведни, киснаваз,
Дагъдин какур жигъиррай.
И дуьньядал к1анибур
Вирида ик1 жагъуррай.
Фена гада, къванерин
Дар арайрай экъеч1на.
Фена гада, хъиткьеррай,
Чархарикай хкеч1на.
Магъарадин цлара
Ц1арц1ар гузвай къизилри,
Куьрсар хьанвай гьарнихъай,
Цлар хуьзвай къизилри.
Хважамжамдин ранг алай
Магъарадин чилерал.
Са инсанни жедачир
Ч1алахъ вичин вилерал.
Авахьзавай нек1един
Виняй агъуз хуьлерни.
Вирт1едайни ац1ана,
Акъвазнавай вирерни.
Шабалутар, анарар
Алай гъвеч1и тарарал.
Тажуб хьана Шарвили
Вилиз такур крарал.
Къекъвена ам и жуьре
Чилин к1аник пуд юкъуз.
Адаз жейран жагъанач,
Амукьна ам, куз-хъукъуз.
Эхирдай ам къизилдин
Ч1ехи к1вализ аватна.
Суст авуна атирри,
Адак ахвар акатна.
Агъзур руша къакъажна
Къизилдин к1вал вижеваз.
Ахпа абур хтана
Недай зат1ар гъилеваз.
К1валин юкьвал ак1айна
Зар-ат1ласдин суфрани,
Адан винел эцигна
Якни, некни, шурвани.
Са рат кьван тир синини
Гъана гьа и суфрадал.
Къахарнавай гьерени
Пайда хьана арадал.
К1вале гьатай атирди
Вири ниэр къакъудна,
Ахвараллай Шарвили
Фад ахварай авудна.
Михьна вилер гъутарив,
Инихъ-анихъ килигна,
Чуьхвена чин хъсандиз,
Ада т1уьнар виликна.
Гъил вегьейла синидал,
Назик са ван акъатна.
Акъваз хьана Шарвили,
Къалабулух акатна.
- Вун къекъвена шегьерра,
Зар-хараяр гъанач на.
Зун куз хьана дердини,
Рик1ин жаваб ганач на.
За ви хатур хадач гьич,
Гьала девран, вид я ам.
Ваз-аквазвай вар-девлет
Чараданд туш, зид я ам.
Ирид йис я, чилик зун,
Булах хьана, авахьиз.
Ирид йис я, рекьер хуьз,
Ви патав къвез алахъиз.
Вун чубанрин юкьваваз
Хкведайла дагъларай,
Хуьревай зун, хуьре чи,
Килигиз ваз яргъалай.
Эмир гана гъуцари,
Вис вас кьена, вучда мад?
Магъарадиз эвич1на,
Жув ик1 хвена, вучда мад?
Ацукьдани гила зун
И суфрадин къерехдал,
Кхьин патал ви азиз
Т1вар къизилдин верекьдал?
Ваз чидани Къенидин
Зат1 авачир кесиб руш?
Ваз чидани Къенидин
Етим хьайи, къариб руш?
Рик1ел хкваш, Шарвили,
Къуншидин руш, Шекер на.
Гьар пакамахъ гудай тир
Адаз дагъдин цуьквер на!
Суфрадилай кьулухъна
Шарвилиди вичин гъил:
- Рахазва вун, амма заз
Аквазвач ви чин, ви вил.
Къенини зи рик1елла,
Бес, ам къунши туширни?
Куьмекдайла рик1ивай,
Бес, чаз хвеши туширни?
Ам кьван хъсан чубанни
Чи хуьре гьич авачир.
Лукьман хьтин итим тир,
Садан хатур хадачир.
Рик1еллама, душмандин
Винел лекь хьиз, фенай ам.
Рик1еллама, женгина
Лап кьегьал хьиз, кьенай ам.
Заз ван хьанай Шекерни
Фенай лугьуз пашмандиз
Женгиниз, гьа женгина
Кьена лугьуз душманди.
Эгер ят1а вун пак руш,
Ша, зи чиниз экъеч1а!
Эгер ят1а вун пак руш,
Ша, суфрадив эгеч1а!
Гила етим хьанва зун,
Касс амач захъ дуьньяда.
Рик1ин дердер лугьудай
Свас амач захъ дуьньяда.
Халкьаривай къекъеч1на,
К1вал эчигна дагълара,
Сефил яз зун гуьгьуьлар,
Ингье, ава яргъара.
Ясди кьунва михьиз зун,
За зи дерт низ ахъайин?
Авайдавай рик1е дерт
Акъваз жени архайин?
Ша, ацукьа, къунши руш,
Руьгь ят1а вун Шекеран.
Ша, ацукьа, къунши руш,
Юкьва гьа и цуькверин!
И вахтунда суфрадал
Ракъинин экв аватна.
Шарвилидив явашдиз
Са малаик агатна.
Лацу переем ипекдин
Аруш жезвай к1вачера,
Яру бишме къедекдин
Аруш жезвай кифера.
Яргъи кифер дабандал
Аватнавай гуьзелдин,
Шуьк1уь юкьвав камари
Агатнавай гуьзелдин.
Гардан лацу гевгьер тир,
Вилер – ч1улав хурмаяр,
Ч1ехи пелез аватна
Ч1улав ч1арч1ин бурмаяр.
Шарвили фад къарагъна,
Фена рушан виликди:
- Ихтияр це, зи лишан
Кутан инал гъилик ви!
Вугана а гададив
Вичин лацу гъил руша.
Вугана а гададив
Ашкъи авай вил руша.
Ашукь хьана жегьилар,
Мад вуч лугьун, сад садал.
И дуьньядал са касни
Пехил тахьуй масадал.
Ксанвайла жегьилар
Бахтлувализ, агатна,
Кас-Бубадин манийрин
Ван дагълариз акъатна:
- Кьадай ч1авуз гуьзелдин
Гъил аста яхъ, гел тахьуй,
Хана хатур, эхирдай,
К1анид вавай хъел тахьуй!
Ирид йифиз Ксана
Шарвили, лап аял хьиз.
Ирид юкъуз Ксана
Ам, ашкъидин хиял хьиз.
Муьжуьд лагьай юкъуз ам
Магъарадай экъеч1на,
Галаз к1ани Шекерни,
Вичин к1валив эхгеч1на.
Цlувад лагьай мах
Рубрика
Добавить комментарий