И йикъара республикадин общественностди Дагъустандин халкьдин шаир Юсуп Хаппалаеван 100 йис тамам хьунин юбилей къейдзава. Халкьдин шаирдин юбилей халкьдин руьгьдин культурадинни къанажагъдин, Ватандал ва халкьдал ашукьвилин еке сувар я. Гьикьван чун шаиррин руьгьдиз мукьва хьайитIа, гьакьван чна чун савадлубур, уяхбур,тIалрайни хъутIалрай экъечIиз гьазурбур яз гьиссда.
Шаирриз ислягьвилинни дуствилин, сада-сад кьабулунин ва хуьнин посолар, халкьдин дипломатар гьавайда лугьузвайди туш. Юсуп Хаппалаев яхулви я. Амма ада Лезги чиликай, чи халкьдин кьадар-кьисметдикай , чIехи арифдар СтIал Сулейманакай теснифнавай эсерри шаирдин рикIе гьикьван михьи муьгьуьббат авайтIа хъсандиз раижзава.
Шалбуз, Шагь дагъ, бапIахрик
квай живедин,
Къаравулар хьиз я Лезги чилерин.
Шагьвар къугъваз, шуьрбетар
гваз багъларин,
Лезет къачуз чанди,
рикIин чагълари,
ЭвичIзава зун мермердин
цIарай тик,
Гуьзелвал и элкъвез рикIин
гьарайдиз…
Мегер ашукь тушир рикIяй ихьтин гьиссерин сесер акъатдайни?!
Шаирди чун хайи чилин гуьзел суфрайрив акьван устадвилелди агудзава хьи, гуя чаз абур сифте сеферда аквазва:
Зун Самурдин кьилел, тарцин
сериндик
Ацукьнава, пIинийрин дад
ширин тир.
Инал суфра ачухнава дуствилин,
Суьгьбет — сала ийиз рикIин
хушвилив,
Яб гуз къвез-къвез къизгъин
жезвай рахунриз,
Хиял фена зи суьгьуьрдин
дугунриз…
СтIал Сулейманан гьакъиндай ада лагьанвай келимайрихъ генани кьетIен метлеб ава:
Горькийдиз ви акур чIавуз
бажарагъ,
Гомеран тIвар багъишна ваз
даим сагъ.
Туьхуьрди туш ви илгьамдин
экуь рагъ,
Гъед хьиз я вун цава аби,
Сулейман.
Вун багъман я, илигзавай
къелемар,
Рахурзава шумуд лагьай
алемар…
Юсуп Хаппалаеваз Сулейман вич 18 йиса авайла акуна. Абуру санал Дагъустандин писателрин сад лагьай съездда иштиракна. Гуьгъуьнлай шаирди “ХХ асирдин Гомеран” хейлин эсерар лак (яхул) чIалаз элкъуьрна.
СтIал Сулейманахъ галаз алакъалу са делилдикай халкьдин шаирди жегьилриз рикI алаз суьгьбетдай.
Юсуп Хаппалаева Дагъустандин писателрин Союзда секретарвиле кIвалахзавай. Иниз Москвадай Литинститут куьтягьнавай са жегьил шаир-переводчик атана. Писателрин Союздин дегьлизда маса шаиррин арада кьилел хипен хъицикьдин бармак алай Сулейманан суьретни авай. Вичиз гзаф чирвилер авайди къалуриз кIанзавай мугьманди, Сулейманан суьретдал тIуб туькIуьрна, и чубан вуж я, адан ина вуч авайди я лагьана хабар кьада. Юсуп Хаппалаева, кIусни эглеш тахьана, жаваб хгана:
“А чубандихъ и вун хьтин хипер агъзурралди ава! Ам пара девлетлу кас, халкьдин шаир СтIал Сулейман я!..”
Ихьтин кутугай жаваб ахгакьай жегьил бажагьат мад садрани масадакай акI рахун хъувуна…
Юсуп Хаппалаев чи кIелзавайбуруз гьеле мектебда амаз чир жезва. Адан “Игит хва Муртазалидикай мани”, “Удрида”, “Сифте хвал” ва маса эсерар фадлай чи хрестоматийрани антологийра гьатнава.
Шаир Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи, гьеле 1935-йисалай СССР-дин писателрин Союздин член тир. Адан къелемдикай лак ва урус чIаларал чапдай акъатнавай цIудралди ктабар хкатнава.
Хейлин, къуватар ада хайи чIалаз Дагъустандин ва дуьньядин классикрин — Р.Гьамзатован, Къ.Къулиеван, К.Хетагурован, В.Маяковскийдин, Н.Хикметан, С.Вургъунан ва масабурун эсерар таржума авуниз серфна.
Адан зегьметар государстводи “Дагъустандин халкьдин шаир” лагьай гьуьрметдин тIвар, СтIал Сулейманан тIварунихъ галай премия, Зегьметдин Яру Пайдах орден, “Гьуьрметдин знак” кьве орден, хейлин медалар, маса наградаяр гуналди къейднава.
Заз адан хва, журналист, публицист, редактор Сулейман Хаппалаеван гъиляй шаирдин 2002-йисуз урус чIалал чапдай акъатнавай “Хкягъай эсерар” ктаб къачудай кьисмет хьана. Шаир вични заз писателрин умуми мярекатрал са шумудра акурди я, Гьавиляй зи рикIел адан къаматни, аса гъилеваз аста къекъуьнарни, арифдиз хас дерин рахунарни хейлин алама.
Шаирдин хци заз багъишай ктабдал кхьенва: “Вичин таржумайрини лезгийриз машгьур авур лакви хъсан шаир Юсуп Хаппалаеван шииррин ктаб лезгийрин хъсан шаир Мерд Али Жалиловаз савкьат яз ктаб туькIуьрайдан патай…”
Мерд али
Лезги газет
Добавить комментарий