“КIвал маса гайиди уьмуьp акъатдалди пашман жеда”-лагьанва чи бубайри.
ГъвечIи берейра мягьледин аялар-иллагь хьи, рушар "кIвал-кIвал" къугъвадай. Чепедин кьурунчIдикай гьа халисанбуруз ухшар кIвалер туькIуьрдай чна. Рушари гъилер куьцIуьрна цлар асундай, гадайри а кIвалерин ракIарар, дакIарар кутадай, чIуьл-запахъ вегьена къавуз накьварни гудай.
Ибур алатай асирдин 70-йисар, чи диде-бубайри чIехи бубайривай къакъатна хуьрерин къерехра цIийи кIвалер эцигна, магьлеяр кутазвай береяр тир. Хуьр вири мелез-куьмекдиз къведай, далдам-зуьрнени жедай, мукьва-кьилийри тIаратIарни гъидай, нисиниз ракьун бадийриз шурваярни акъуддай...
Къавуз накьвар гана, тIуьна-хъвана, мубаракна вири хъфидай.
Гьа икI, кьуд цлан арада амукьай зи дидеди (гьакIни шумудни-са дидеди) чи кIвал, саки 20 йисалай арадал гъана куьтягьнай. (“КIвалин иеси паб, папан иеси гъуьл я”-нагьахъдай лагьанвач кьван!)
КIвалерин кьисметарни инсанрин кьисметар хьиз я. Са берейра къене хизан гьакь тийизвай, месер галкIурна вегьена са кIвале гадаяр, сана рушар ксудай кIвалер, аялар чIехи хьана гьарад санихъ акъатайла шарагри лув гана буш амуькай мукариз ухшар жеда...
Заз ТIигьиржалдал, Хуьлуьхъа, Кьуьхуьрдал... вишералди ихьтин иеси амачир кIвалер акуна. Йифиз малари тIуш гана чукIурнавай чи аялвилин кIвалер, харапIа мягьле хьтин... И кIвалера чIехи хьайи гзаф гадаяр чпин сусарин гъиликай кьуна газ, яд, рехъ, са гафуналди къулайвилер авай КцIариз атанай. Зи таяр, залай я са тIимил гъвечIи, яни чIехибур тир абур...
Са шумуд йис я, КцIарин кIвалерин вараррални "сатылыр" гафар аквазва заз. Ихьтин варарин сан югъ-къандивай пара жезва. Яраб им вуч кар ятIа? Са цIуд-къад йис вилик чпин (гьакIни къвезвай несилдин) чилер маса гана рангунин телевизорар, цIуру "жигулияр..." къачур зи ватанэгьлийриз гила кIвалер гана вуч къачуз канзаватIа? Ва гьа шеъ кIвалелай пара къимет авайди, герекди, винизди я жал?
"КIвал маса гайиди са йисуз девлетлу жеда."- лагьанва бубайри. КIвал-кIвалик агатайла хуьр жеда, хуьруьнвийри шегьерар арадал гъида, абур жегьилралди, тIуьнралди таъминарда.
Азербайжан чIалан "сатмаг", ("сатылыр" ) гафуникай (яни "маса гун") "сатгын" хьтин хъсан тушир, пис ассосиацидин гафни арадал къвезва. За "сатылыр" гаф ракIарал кхьенвай кIвал акурла, а дараматдин чина хажалат чIугвада, иесини гьа "сатгын" хьиз жеда. Жуван муг, цлара диде-бубадин, вах-стхадин ял-нефес амай хайи къул гьикI маса гуз жеда?
Крымдин татарри, ахыскадин туьркери 60-70-йисалай хтана чпин бубайрин мулкар, кIвалер патал женг тухузвачни?
Гьелбетда, кIвал маса гузвайбур вири дуьшуьшра нагъахъ хьунни мумкин туш. Сад гана кьвед туькIуьриз канзавайбур, чара чкадал къачузвайбурни ава. Анжах чи дувулар и чиле авайди, чна гуж гьанай къачузвайди рикIелай ракъурна виже къведач. Лекьериз генг цаварал лув гуз кандай хьиз, жегьилризни яргъал шегьерриз, уьлквейриз физ, дуьня хъсан кьатIуз, къазанж гъилик ийиз кан жеда. ТIебии кар я, югъурар хьурай ихьтинбуруз. Анжах рекьин пул бубадин кIвал маса гана гъиликна ваъ! “КIвал маса гайиди уьмуьp акъатдалди пашман жеда.”-лагьанва чи бубайри. Хайи чиликай хкатай таран дувулар кьурада ва ам ярх жеда.
Видади
"Кцlар" газет
Добавить комментарий