Вальдецкий князлухдиз гьакимвалзавай пачагь Фридрих вичин файтунда акьахна, элкъуьрна кьунвай шад инсанрин гуругьдин юкьва аваз, физва. Садлагьана адан метlел са нин ятlани гъили гадарай кагъаз аватна.
Пачагь Фридриха гьейранвилелди хъвер авуна, кагъаз кlелунив эгечlна:
«Эй чlехи пачагь! Куьн и чилераллай лап чlехи ахмакь я!»
Пачагь Фридриха хъвер акъвазарна.
Пакадин юкъуз газетри кхьейвал, пачагьди кефсузвал гьиссна ва шадлух мярекат гьасятда акьалтlарна; пачагь Фридрих кабинетдиз фена ва вичин намусдик хкlурай кагъаз дикъетлудаказ ахтармишун кьетlна. Лап тlимил кlелнатlа, са яхцlурни цlудра кlелна: «Эй чlехи пачагь! Куьн и чилераллай лап чlехи ахмакь я!» - ва хуралай чирна, ада тажубвилелди гьарайна: «И алчахди гьатта тlварни кхьенвач!».
Ада кабинетда камар яна ва тикрарна: «Эй чlехи пачагь! Куьн и чилераллай лап чlехи ахмакь я!».
Зур сят ахлатайла, пачагьди гьукуматдин советдиз эвер гунин эмир гана.
- Агъаяр, - кефи чlур хьанваз малумарна ада вичин чинебан кьуд меслятчидиз, - къе, за пачагьлугъ идара ийиз къанни цlуд йис хьанвайдан гьакъиндай сувар кьиле тухузвай юкъуз, къастуналди пис кар яз сада зи файтундиз ихьтин кагъаз гадарна: «Эй чlехи пачагь! Куьн и чилераллай лап чlехи ахмакь я!».
Чинебан меслятчийрин чинриз цлан ранг атана, амма агъа Карл пlузаррин кlаникай рахана:
- Эй чlехи кас, и кагъаз квез талукьарнавайди туш!
Пачагь Фридрихак хъел акатна.
- Играми агъа, - гьарайна ада, - за гьисабзавайвал, квез «чlехи пачагь» гьуьрметдинни чlехивилин тlвар и князлухда анжах са касдиз талукь тирди чизва, и чlехи тlвар вичиз талукьарунин жуьрэт ийидай кас инра авач. Кагъазда икl лагьанвайвиляй: «Эй чlехи пачагь! Куьн и чилераллай лап чlехи ахмакь я!» - им, гьелбетда, зи адресдиз я. За фикирзава хьи, чун вири и зендиниз мукьва жеда. Зи намусдик хкlурунин дирибашвал авур и мурдар кас гьукуматдин дережада жагъурна кlанда, вучиз лагьайтlа им за гьукуматдин хиянатвал яз гьисабзава. И кар за куь хиве твазва ва умудзава хьи, гьукуматдин советдини зи дердиникай хабар кьада ва пакагьан сессиядал вичин гьукумдардин секинвал чlуруниз регъуь тахьай и беябурчивилин амал авур кас веревирдда.
Полициядин начальникни кваз желб авур гьукуматдин советдин заседание кьуланфердал кьван давам хьана.
Пакадин юкъуз парламентдин сессиядал председателди рикlик зурзун кваз пачагь Фридрихаз вичин гъилелди кхьей, халкьдин фикир чирунин чар малумарна. Гьакъикъатда вуч кар хьанватlа садазни чизвачиртlани, парламентди геж тавуна пачагьдин вафалувал малумарунин адрес гьазурна.
Ина са уьтери сугъулвал гьатна. Полициядин начальникди и арада тенпелвалнач: ада гьукуматдин вини дережадин касдин патав фидай официальный мумкинвал тlалабна ва гьа и декьикьайра гьукуматдин архивдай и алчах кагъаз къачуна.
- Куьне вуч ийидайвал я? – назирди адавай хабар кьуна.
Полициядин начальникди анжах гъилер тlушунна.
- Сабур ая, за и кар ахтармишдай тегьердал куьн гьейран жеда!
Кагъаз гьукуматдин басмаханадиз ракъурна ва нисинилай кьулухъ полициядин идаради акъудай плакат меркез тирвал алкlурна:
ПАК ТИР ПАЧАГЬДИЗ ИХЬТИН КАГЪАЗ КХЬЕНА ВА АДАН ФАЙТУНДИЗ ГАДАРАЙ МУРДАР КАСДИН ГЕЛЕР НИ КЪАЛУРАЙТlА, ГЬА КАСДИ 1000 МАРКА ШАБАГЬ КЪАЧУДА:
И малуматдин кlаник кагъаздин суьретни гилигнавай: «Эй чlехи пачагь! Куьн и чилераллай лап чlехи ахмакь я!»
Нянрихъ Вальдецкий пачагьлугъдин гьар са агьалидиз Фридрих и чилераллай лап чlехи ахмакь тирди чир хьана.
Пакадин юкъуз полициядин начальник къуллугъдилай экъечlна.
Ярослав Гашек
Урус чlалай. Таржума авурди:
Куругъли КЪАЛАЖУХВИ
Январь, 2016-й.
Добавить комментарий