Перейти к основному содержанию

Дидед чIал чизвачтIа, чира!

Дидед чIал чизвачтIа, чира!

Россиядин илимрин йикъан вилик РАН-дин Дагъустандин илимрин центрадин ЧIалан, литературадин ва искусстводин институтдин (ИЯЛИ) залда Россиядин машгьур языковед, лезги чIалан фразеология ахтармишуник сифте кьил кутур, гзаф словаррихъ галаз санал, лезги чIалан саки гьар са гафуниз баян гана, пуд томдикай ибарат толковый словарь туькIуьрай чIехи алим Агьмедуллагь Гуьлмегьамедован 80 йисан юбилейдиз талукь мярекат кьиле фена. Алимдин ярар-дустари, кIвалахдин рекьяй юлдашри, мукьва-кьилийри гьайиф чIугуналди къейдайвал, вичин юбилей жедалди пуд варз амаз алим чавай къакъатна. Амма халкь патал еке зегьметар чIугур кьегьал рухваярни рушар чи рикIелай садрани алатдач.
Алимдиз бахшнавай мярекат ачухай ИЯЛИ-дин директор, профессор Мегьамед Мегьамедова А.Гуьлмегьамедов хъсан муаллим, пешекар, вафалу дуст, чIехи алим хьиз рикIел хкана.
— Вичин тIвар умуми языкознанидихъ, кьилди къачуртIа, фразеологиядихъ, лексикографиядихъ, лезги чIал ахтармишунихъ галаз алакъалу авур Агьмедуллагь Гуьлмегьамедовичан чирвилерин, пешекарвилин, инсанвилин дережа лап винизди тир, — лагьана М.Мегьамедова ва Дагъустанда сифте яз арадал гъайи лезги чIалан толковый словардикай гегьеншдиз суьгьбетна. — Алимдин и словарь чна Госпремиядиз къалурнай, гьайиф хьи, адан зегьметдал государстводин дережада аваз лайихлу къимет гьелелиг эцигнавач. Чпин вири уьмуьр илимдиз, образованидиз бахшай кIвалахдин юлдашрин вилик чун буржлу яз ама. Даггосуниверситетдин, ИЯЛИ-дин тарихда аквадай хьтин гел тур А.Гуьлмегьамедов хьтин ксар чна гьич садрани рикIелай ракъурдач.
АНаукА.Гуьлмегьамедован уьмуьрдин ва алимвилин рекьикай филологиядин илимрин доктор Фаида Абубакаровна Гъаниевади гегьенш доклад авуна.
Микрофондихъ атай филологиядин илимрин доктор Иса Абдулаева Дагъустандин ва лезги чIалан лексикографиядикай рахадайла, фикирдиз гьасятда Агьмедуллагь Гуьлмегьамедович къвезвайди къейдна, адан илимдин кьилин зегьметдиз, пуд томдикай ибарат словардиз гуржийрин са машгьур алимдин гафаралди къимет гана: “Аядин сифте ктаб букварь я, халкьдин, миллетдин — толковый словарь!” Адай халкьдин фикирар, ацукьун-къарагъун, тарих, меденият — вири аквазва.
ИЯЛИ-дин лексикологиядин ва лексикографиядин отделдин илимдин чIехи къуллугъчи Саимат Юзбеговади чIалан винел мукьуфдивди кIвалахай чIехи алим рикIел хкунин мярекат февралдин вацра кьиле тухун лишанлу кар тирди лагьана, гьикI хьи, и вацра илимдин ва хайи чIаларин йикъариз талукь яз, адет тирвал, чIалан гьафтеяр ва маса мярекатарни къейдзавайди я.
“Дагъустандин языкознанида Агьмедуллагь Гуьлмегьамедова лайихлу чка кьунва. Ихьтин дережадин инсанрикай, пешекаррикай алатай вахтунда аваз рахаз жедач.
Эгер кайвани Эмината кIвале алимдиз илимдал дурумлудаказ кIвалахдай шартIар тешкилначиртIа, адак руьгь кутуначиртIа, адавай вичин фикирар кьилиз акъудиз, илимда, халкьдин арада ихьтин экуь гел таз бажагьат алакьдай”, — алава хъувуна С.Юзбеговади.
— Кхьизвай инсанар, писателар, шаирар патал Агьмедуллагь Гуьлмегьамедович гьамиша эбеди я, — лагьана микрофондихъ экъечIай “Лезги газетдин” литературадин отделдин редактор, шаир Мердали Жалилова. — Ада вичиз гьамишалугъ гуьмбет эцигнава. Чна гьар юкъуз адал меслят гъизва, адавай хабар кьазва, словаррин куьмекдалди адав рахазва. Са бязи инсанривай гъалатIар квачиз гьатта чпин тIварар кхьиз жезвач, А.Гуьлмегьамедова лагьайтIа, лезги чIалан саки гьар са гафунин биография кхьенва.
Мярекатдал алимдин гъилик ДГУ-да кIелай, гуьгъуьнлай адахъ галаз санал университетда ва ДНЦ-да кIвалахай ксар, адан аспирантар, дустар рахана. Тахо-Годидин тIварунихъ галай Илимдинни ахтармишунрин институтдин илимдин чIехи къуллугъчи Къурбан Акимова Агьмедуллагь Гуьлмегьамедован кIвалахдиз виниз тир къимет гана ва тIвар эбеди рикIел хуьнин лишан яз Мегьарамдхуьруьн районда са куьче, ИЯЛИ-дин са отдел А.Гуьлмегьамедован тIварунихъ ягъунин, ДГУ-да адан стипендия тайинарунин гьакъиндай теклифар гана. Профессор Мегьамед Мегьамедова адан тереф хвена ва чпи и карда алакьдай куьмек гудайди малумарна.
Эхирдай алимдин стха, Муьгъверганрин школадин муаллим Абдулашим Гьажимурадова вичин стхадиз бахшнавай ихьтин мярекат тешкилунай, вахт жагъурна, атунай, Агьмедуллагь Гуьлмегьамедоваз кIвале ва кIвалахай вири чкайра яратмишдай шартIар, мумкинвилер тешкилунай виридаз сагърай лагьана.

Дагъви  Шериф
Лезги газет

Рубрика

Добавить комментарий

Ограниченный HTML

  • Допустимые HTML-теги: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Строки и абзацы переносятся автоматически.