Гъезелар

На гатфарин тарифармир, гатфарилай гад хъсан я,
Къарих чIавуз хъун паталди шуьрбетдилай яд хъсан я.
Ашкъидикай гзаф рахун цуьквер хьиз я шуьткьвенавай,
Гаф сивемаз ярдиз гайи са темендин дад хъсан я.
Дишегьли я уьмуьрдин къаш, ам тахьайтIа, нур тагудай,
Гзаф ава гуьзел рушар, виридалай сад хъсан я.
Ярдин чинал алай халдин тариф авун эл - адет я,
Заз кIанидан лацу гардан, мад таквадай хад хъсан я.
Къе жедай кар пакад йикъал туни зарар гуда гзаф,
АкI хьайила гьар са кIвалах кьилиз тухун фад хъсан я.
Асеф Мегьман, къаних хьуни инсан эхир агъузарда,
КIвале кIани яр авайла, лугьумир сад мад хъсан я.

* * *
Гьар декьикьа вун рикIеваз, гьелек хьана, галатна зун,
Пак ашкъидин рекье авай, дуьз рекьелай алатна зун.
Муьгьуьббатдин дерт залан я, гъавурда гьат тавуртIа яр,
Зал кIанида эцигнавай залан парцик акатна зун.
Зи ашкъидин шегьре рекье фур гьалтна заз хабар тушиз,
Ярди атIай, экъечI тежер дерин фуруз аватна зун.
Винелай за авуна хъвер, рикIе анжах тIурфан хьана,
Духтурдивай дарман хьанач, сефил хьана, агатна зун.
Асеф Мегьман, на ви дердер дертэгьлидаз ачух ая,
Санал алаз акваз-акваз кIанидавай къакъатна зун.

* * *
Зун пашманар авурди, руш, вун заз акур гатфар хьана,
Мадни мекьи хъуьтIуьн йифиз на заз авур гафар хьана.
Инанмиш тир зун вахъ гзаф, жувалайни къат-къат артух,
Зун къакъатай муькуь юкъуз ваз кIан тахьун ашкар хьана.
Ракъурнач заз саламдин чар, хабар кьунач зи гьалдикай,
За къачурди вакай кхьей масадбурун чарар хьана.
Са циф авай зулун юкъуз зун пелеш яз кIвале авай,
Гьа и чIавуз ви мехъер хьун гьикI ятIани хабар хьана.
Ихтибарсуз хьана вун, руш, русвагьна зун хуьруьн къене,
Вучиз туна Асефан рикI муьгьуьббатдин къабар хьана.

* * *
Яшайишда зи вилериз тар акуна, саз акуна,
Бязибуру зун къекъведай рекье цацар цаз акуна.
Вичин хийир патал маса гуз кIандайда хайи дагълар,
Зи манидин сес атIуз кIанз дерин фура тваз акуна.
Хиялрикай гапур ийиз, атIун патал зи рикIин сим,
РикIевайди агъу-зегьер, мердимазар яз акуна.
Гуьлуьстандиз элкъуьй лугьуз багъ авуна мефтIедикай,
Жуван халкьдиз хайи чилик кутур къелем хаз акуна.
КIачкIачI хапIа тIуьн тавурда бузбашдикай суьгьбет ийиз,
Ни лугьуда чепелукьди земзем ятар хъваз акуна.
Ракьни къизил чара тежер, къатирдиз шив лугьудайда,
Ламран палан далудаллаз, балкIандин тIвар кьаз акуна.
Асеф Мегьман, яратмиша рикIин аваз хайи халкьдиз,
Уьмуьр твах на физвай рекье хъсан гелер таз акуна.

* * *
Зи вилери кьатIана сад, заз акурди ахвар ятIа,
Ам зав рахай ширин гафар дугъри ятIа, махар ятIа.
Зи гьиссери гузва лепе, ухшар хьанва вили гьуьлуьз,
Зи мефтIедал къвазвайди къе ракъинин хуш нурар ятIа.
Бейгьуш хьанва къизилгуьлдал ашукь хьанвай билбил хьиз зун,
Бейхабар захъ галукьайди муьгьуьббатдин шагьвар ятIа.
Къекъуьналди жагъидач бахт, ам кьисметди гъана кIанда,
Зи бахтуниз акъатайди тIавус ятIа, ачкар ятIа.
Илгьамдик лув акатнава, руьгь цаварал акъатнава,
Зи гьалдикай а гуьзелдиз тIимил кьванни хабар ятIа.
Асеф Мегьман, ахъаймир на ви яйлахдиз атай жейран,
Мани кхьихь, чIал туькIуьра, вун авазрин устIар ятIа.

* * *
Муьгьуьббатди гуда илгьам, муьгьуьббатди ачухда ван,
Муьгьуьббатди къакъудда гъам, муьгьуьббат я инсандин чан.
Муьгьуьббат чин тийир касдиз къадир жедач тIебиатдин,
Муьгьуьббатди ширинарда хайи чилер, диде - Ватан.
Муьгьуьббатди ачухда рехъ, муьгьуьббатди куькIуьрда экв,
Къуват гуда женгерани, муьгьуьббатди мердда инсан.
Вафалу рикI хазина я, муьгьуьббатни адан девлет,
Яратмиша ашкъидикай, кхьихь мани, Асеф Мегьман.

* * *
Зун дуьньядиз атанвайд я элдиз шадвал гъун паталди,
Хайи халкьдиз, зи Ватандиз даим хийир гун паталди.
Мани кхьиз кIанибуруз уьмуьрдикай, девирдикай,
Яшайишда музыкадин ширин сесер тун паталди.
Гьич кьил агъуз ийидач за, дуьз килигда физвай рекьиз,
Ийидай кар саф ийида, зун патал ваъ, чун паталди.
Ахвардач за пакам кьиляй, фад экъечIда кIваляй къецел,
Каинатдиз серин гъидай циф атайтIа, кьун паталди.
Къелем гъиляй акъуддач за, тарни кьада хурал даим,
Жувал алай тIвар гьамиша Асеф Мегьман хьун паталди.

* * *
Зун уьмуьрдин гуьгъуьнава, ам тади кваз физ, катзава,
Йикъар яргъи, йифер куьруь хьана, са-сад алатзава.
Хуьз кIанзава къенин югъ заз, экъреб кьулухъ ялзава за,
Ракъиниз гьич хабар жезвач, ам дагъларик акатзава.
Гьар са жанлу акъваздайла, нефес къачуз, ял акъудиз,
Акъваззавач уьмуьр санал, гьатта дуьнья галатзава.
Алатай са декьикьани мад вилериз ахквадач чи,
Гьар садакай са йис хьана, уьмуьрдикай хкатзава.
ТIебиатдихъ ава сирер-инсан сирдин куьлег я са,
Ам ачухиз чин тийирди элдин виляй аватзава.
Асеф Мегьман, уьмуьрдин рехъ дуьз камарал алцума на,
Тади къачу хъсанвализ-уьмуьр вавай къакъатзава.

* * *
И дуьньядал рикIин мурад кIандай чIавуз кьаз хьанайтIа,
Вуч хъсан тир дердер, гъамар вавай яргъаз таз хьанайтIа.
Гапур, тфенг терг авуна, гъиле анжах ислягь алат,
Сифетда хъвер, хурални ви седеф авай саз хьанайтIа.
Душман лагьай гаф арадай акъуддай са къуват кIанда,
Душманвалдай инсандин кьил гьа вичивай хаз хьанайтIа.
Рак ахъайна атай касдиз рикIикай пай гун пара туш,
Эгер адав, мугьмандив хьиз, шаддай хабар гваз хьанайтIа.
Чун сад хьун я кIанзавайди, чи халкь секин хьун паталди,
Вуч хъсан тир Асефавай ислягь цуьквер цаз хьанайтIа.

* * *
РикIин къеняй ишезвайдан пIузарал шад хъвер аквадач,
Гьижранди вал авурдалай сагъ тежедай хер аквадач.
Фагьумлу хьухь, сабурлу хьухь - уьмуьр дерин, кьакьанди я,
Гьар акатай касдихъ галаз гьуьжетайдан звер аквадач.
Ваз кIан хьунлай вири аслу туширди ви рикIел хьурай,
Жув такIандан къуьн-къуьневаз къекъвей касдин сейр аквадач.
Гьар шейинихъ вичиз хас тир акун, къамат, жамал жеда,
Вечрекай кIек, бацIидкайни ваз гьич хьана гьер аквадач.
Асеф Мегьман, вунни гзаф, “зун-зун” лугьуз, лавгъа жемир,
Лугьуз тахьуй са чIавузни ви кьил гьич серсер аквадач.

* * *
Ярдивай вун яргъаз жемир, яр илгьамдин лувар я ви,
Ам гьамиша кIвале шадвал, мани, садвал, сувар я ви.
Яшайишда дуьшуьш жеда экъечI тежер тик рагарни,
На рикIелай алудмир ви, яр а чIавуз гурар я ви.
Муьгьуьббатдин къуватдалди Фаргьада дагъ кукIварайд я,
Авайд ятIа вахъ муьгьуьббат, ам гьамиша гьунар я ви.
РикIиз ишигъ таквадайла, буьркьуь жеда экуь вилер,
Яр вилерин нинияр я, ам лампа я, нурар я ви.
Чил живеди кьунвай чIавуз багъни бустан зарул жеда,
Лап хъуьтIуьзни яр ви яйлах, къацу бахча, чIурар я ви.
Асеф Мегьман, ярдикай на яратмиша шад авазар,
Сариханум - ви берекат, ам пакаман ярар я ви.

* * *
Салам гана фейи кIвале дишегьлидиз пис килигмир,
На бахчада ви къелемдал чIуру тарцин тIур илигмир.
МикьнатIисди чIугвадайвал желбайтIани ада вичел,
Тербет тагуз нефсиниз ви, гьар акатай шей гъиликмир.
Акъатзавай гафар сивяй дарман хьурай яб гайидаз,
Авачирди ава лугьуз, чарадахъ пис гаф гилигмир.
Хайир, шийир - стхани вах, кьве карни сад хьиз яхъ вуна,
Шийирдикай катиз, анжах хийирдихъ физ, жув виликмир.
ТIебиатди вирибуруз сад хьиз гудач чандин сагъвал,
Набут хьайи инсандални, хъвер авуна, гьич синихмир.
Асеф Мегьман, масадбуруз тербиядин ийиз гафар,
Вилиз акур чIуру крар такурдай кьаз на чуьнуьхмир.

* * *
Экуь дуьнья акун патал инсандиз кьве вил кIанда, хва,
А вилериз дуьз къалурдай михьи рикIни кьил кIанда, хва.
Хъсан фикир хиялдаваз кIваляй экъечI пакам кьиляй,
Салам гайи касдив вугур леке тахьай гъил кIанда, хва.
РикIер - ачух, суфра-къени, вилик таза фу хьун патал,
Гъил хкажна цайи никIе техил кIанда, къуьл кIанда, хва.
ТIветIрекай фил ийиз тахьуй, садан нукьсан къалурдайла,
РахазватIа филдикай вун, гьакъикъатдин фил кIанда, хва.
Дуьм-дуьз рахун мани я са, ам мад хъсан хьун паталди,
Кутугайвал адав кьадай аваздиз хас зил кIанда, хва.
Асеф Мегьман чидай кас я вуч затI ятIа Ватандин дерт,
Уьмуьр патал жувахъ жуван азад кIвални чил кIанда, хва.

* * *
Дагъдин вацIун селдин вилик чиргъедивай къваз жедай туш,
Чешме гужлу булахдин сив чиркедивай кьаз жедай туш.
Илгьам жеда михьи рикIе, муьгьуьббатдив ацIуда ам,
Дувул мягькем мегъуьн тарни тIурфандивай хаз жедай туш.
Туькьуьл рикIер амачиз туш, къуьлуьн никIе чIуру хъач хьиз,
Къатир зирек хьайитIани, шив гуьгъуьна таз жедай туш.
ЦIухъ гум жеда, цифедихъ марф, гатфарихъни мулдин цуьквер,
Ухшар ятIан, сим алачир кавчадикай саз жедай туш.
Шиирдин цIар, тумун къуьл хьиз, чи мефтIедиз экIя жезва,
Гьар касдивай инсан патал ахьтин бегьер цаз жедай туш.
Асеф Мегьман, Шагь-Эмираз ширин я ви хатур, гьуьрмет,
Ам инсандив рахадайла, лавгъа, дамах, наз жедай туш.