Лезги халкьдин трибуна тир багъри, милли газетдин юбилейриз, адет яз, редакцияда яргъал йисара бегьерлудаказ кIвалахайбурукай, алакъа хвейибурукай ва алай вахтундани зегьмет чIугвазвайбурукай, къелемдин дустарикай кхьида, гьам ветеранри, гьамни жегьилри газетдикай чпин фикирар лугьуда, гьакI камаллу теклифарни гуда.
Газетдихъ галаз вири уьмуьрда сих алакъаяр хуьзвай, цIуд йисуз адан хсуси корреспондент хьайи чи дуст Нариман Алибегович КЪАРИБОВАНИ “Лезги газет” вичин пайдах яз гьисабзава, ам хуьниз ва виликди тухуниз эвер гузва. Нариман 1940-йисан 21-мартдиз Докъузпара райондин Къурушрин хуьре дидедиз хьана. Ина мектебдиз фена. Хуьр Хасавюрт райондиз куьч хьайила, ана Карл Марксан тIварунихъ галай совхозда зегьметни чIугваз, нянин школада кIелна, юкьван образование къачуна.
Н.Къарибов журналистикадиз атун дуьшуьшдин кар туш, гьикI хьи, алатай асирдин 50-60-йисара гьам райондин, гьам республикадин газетриз адан дах Алибег Къарибова колхоздин, хуьруьнвийрин уьмуьрдикай, дяведин йисара далу пата зарбачивилелди кIвалахиз, советрин инсанри фронтдиз гьикI куьмекар гузвайтIа ва маса темайрай кхьенвай макъалаяр, зарисовкаяр акъатзавай.
Наримана вичини, кIелзавай ученик яз, школадин цлан газетдиз гъвечIи-гъвечIи макъалаяр кхьизвай. 1962-1965-йисара Наримана Советрин Армиядин жергейра Ватандин сергьятар хуьзвай кьушунра къуллугъна. Инани вичин азад вахт аскерди рикI алай кIвалахдиз - журналистикадиз гузвай. ИкI, адакай округдин “Ватандин сергьятрал” газетдин активный военкор хьана. Адан чинриз 1964-йисуз акъатай вичин макъалада ст.лейтенант В.Голубева ингье вуч кхьенватIа: “Н.Къарибов. И тIвар округдин газетдин чинрай мукьвал-мукьвал гьалтзава.
Ада кхьизвай заметкаяр уьмуьрдихъ, сергьятар хуьзвайбурун къуллугъдихъ, женгининни политикадин жигьетдай гьазурлухвилихъ галаз сих алакъада ава. Заставадал цIийи аскерар атана. Военкорди абуруз къуллугъда ва кIелунра куьмекар гузва. Ахпа жегьил солдатрикай чпин кIвалахдин халис устадар гьикI жезватIа, макъала арадал къвезва. Пограннарядрин тежрибадикай, женгиниз гьазурлухвилин кIелунрикай, вердишвилерикай кхьенвай репортажри виридан патай итиж арадал гъизва.
Н.Къарибован макъалайра сифте чкадал гьамиша инсан ала. Ада сергьятар хуьзвайбурукай кхьенвай шейэр областной ва республикадин бязи газетрани чапзава. Ватандин викIегь, уях къаравулрикай кхьенвай ихьтин заметкаяр, месела, “Бакудин рабочий”, “Коммунист”, “Пензадин правда”, “Дагъустандин комсомолец”, “Азербайжандин жегьилар” ва маса газетриз акъатна.
Ефрейтор Къарибова “Чекист” цлан газетдин редакторвални ийизва. Сергьятчийрин зегьметдин агалкьунар, хъсан терефар къейд авунихъ галаз санал ада хиве авай буржи тамамарунив рикI гвачиз эгечIзавайбур хцидаказ критикани ийизва. Хсуси чешне - им военкордин къуваткъудрат я. Ингье ада сергьятдал пуд лагьай йис я къуллугъиз. Вири и вахтунда Нариман женгиниз гьазурлухвилин, кIелунрин, къуллугъдин рекьяй отличник ва виридаз чешне я. Адан зегьмет, чалишмишвилер аскервилин дирибашвилин кьве знакдалди, хейлин грамотайралди, гьевеслу ийидай маса пишкешралди къейднава. Къуй чи военкордихъ мадни еке агалкьунар хьурай!”..
Н.Къарибова и газетдиз вичихъ галаз санал къуллугъзавай юлдашрикай, ватандашрикай, абуру чпин везифаяр гьикI тамамарзаватIа, сергьят гьикI уяхдаказ хуьзватIа, кхьизвай. Нетижада активный военкордиз командованиди 10 югъ отпуск гана. И чIавуз хуьруьз хтай йикъарани ада майишатдин, колхозчийрин кIвалахриз, агалкьунриз, авай кимивилеризни итиж ийизвай ва инанмиш хьана хьи, хкянавай журналиствилин рехъ, кеспи дуьзди ва герекди я. Хиве авай пак буржи кьилиз акъудна хтайла, жегьилри Нариман чпин башчивиле - майишатдин комсомолрин комитетдин секретарвиле хкяна. Гила ам, вичиз хас тирвал, мадни активнидаказ, галатун тийижиз, колхоздин кIвалахрин яцIа гьахьна. Газетриз кхьизвай материалрин кьилин темани зегьметчи инсандиз, чуьлдин, малдарвилин фермайрин зарбачийриз, уьзуьмчийризни багъманчийриз талукьди тир.
Жегьилрин кьиле, кIвалахдин яцIа хьун, гьелбетда, гьуьрметлу, амма четин везифайрикай я. Са никай, квекай ятIани кхьинни регьят кар туш. Масабурукай, кIвалахрикай кхьин патал жувни гьам уьмуьрда, гьамни зегьметда чешне хьана кIанда. Сифтенисифте чирвилер герек я. ИкI, 1967-йисуз викIегь жегьил Азербайжандин госуниверситетдин журналистикадин факультетдин заочный отделенидиз гьахьзава. 1966-1968-йисара Н.Къарибов Къурушрин хуьруьн культурадин дворецдин директор, ахпа 1975-йисалди и хуьруьн колхоздин “Зегьметдин пайдах” газетдин редактор тир. Азербайжандин госуниверситетдин журналистикадин факультет яру диплом къачуналди акьалтIарай жегьил пешекар 1975-йисуз кIвалахиз “Избербашдин рабочий” газетдин редакциядиз рекье твазва ва ина адан хиве промышленностдинни транспортдин отделдин заведующийвилин везифаяр твазва. Вад йисуз ада Хасавюрт райондин “Дуствал” газетдин редакцияда хуьруьн майишатдин отделдин корреспондентвиле кIвалахна. 1977-йисалай башламишна, 36 йисуз кьван Нариман Алибегович “Дербентдин хабарар” газетдин экономикадин отделдин заведующий тир. Республикадин “Коммунист”, гила “Лезги газет” газетрихъ галаз сих алакъа хуьз 56 йисалайни гзаф вахт я. Идакай 10 йисуз ада и газетдин хсуси корреспондентвиле кIвалахна. Н.Къарибова чав къадим Дербентдикай ва дербентвийрикай, карханайрикай, районэгьлийрин, зегьметчи инсанрин кIвалахрикай, юбилейдиз гьазурвилерикай, гьакIни бязи гьял тавунвай месэлайрикайни маналу, итижлу материалар агакьарзава. Ингье чи газетдин эхиримжи нумраяр къачуртIани, сада “Хци месэла” рубрикадик кваз чи дустунин “Вахт тIимил ама” кьил ганвай, сада “Общественный транспорт. Квез гьикI къуллугъзава?” рубрикадик кваз “Вири мумкинвилер ишлемишзавач” макъалаяр чапнава. ИкI ада вичин кIвалах активламишуни чун шадарзава.
Нариман Алибеговича гзаф чкайра кIвалахнава, еке тежриба кIватIнава. Вичин пешедал адан гзаф рикI ала. Адан журналиствилин кIвалахда кьилинди материалар, гежел тевгьена, гъиле-гъилди гьазурун, абурун метлеблувал, маналувал я. Нетижада журналиствилин устадвиляй ам шегьердин ва республикадин конкурсра са шумудра гъалиб, “Йисан журналист” конкурсдин лауреатни хьана. Нариман Къарибов неинки кар алакьдай, датIана гьерекатдик квай активный журналист, гьакI бажарагълу шаирни я. ИкI, адан “Зи ачух рикI”, “Аманат”, “Югъ нисинилай алатайла” тIварар алай шииррин кIватIалар, ва маса ктабар (вири ругуд) печатдай акъатнава. Къурушви авторрин эсеррикай ибарат “Яру дагъдин шагьвар” кIватIалда Нариманан “Хайи хуьруьз”, “Къурушдал физ хкведа зун”, “Хъфизва зун, зи хайи хуьр, масан заз”, “Къурушдал зул”, “Лезги таватар”, “Зи дуст ва хуьруьнви Гьесен Балатоваз”, “Нариман Салманович Рамазановаз”, “Къуруш” шиирар гьатнава. “Дуствал” альманахдиз, “Самур” журналдиз, “Лезги газетдизни” шаирдин гъиликай хкатай шейэр тIимил акъатнавач, гилани чапзава.
Шииррин кьилерайни аквазвайвал, такабурлу дагълар, хайи хуьр Нариманан рикIе эбеди яз ава, гьикI хьи, ам вич лекьерин ватанда чIехи хьана, анин гьар са жигъир, тепе, кукIуш, булах, гурлу вацIар, дереяр адаз гзаф багьа я. Са рахунни алач, гьа икI хьунни лазим я эхир. ГьикI хьи, Ватан, багъри ерияр инсан, иллаки вичиз илгьамдин пай ганвай кас тир шаир патал акьалтI тийир ашкъи, кIанивал я. Ватан, диде хьиз, ширин жеда. Адан шимерин гьар са кIусни багьа я, гьавайда лугьузвайди туш. Нариманан гзаф шиирра Ватан - лай-лай, ватан мани я. Ватанпересвилин гьиссер квай эсерар адан яратмишунра гзаф гьалтзава. Им дуьшуьшдин кар: хайи ерийрин патриот тахьанмаз, уьлкведин ватанпересни жедач. Такабурлу дагълариз, хайи ерийриз бахшнавай гьар са цIарцIяй шаирдин руьгь, рикI аквазва.
Къуллугъ авур, кIвалахай чкайра Нариман Алибеговичан зегьмет 40-далай гзаф гьуьрметдин грамотайралди ва дипломралди къейднава. Ам РФ-дин журналистрин, Лезги писателрин союзрин член, Дербентдин погранотряддин ветеранрин Советдин председателдин заместитель, журналистикадин ветеранрин республиканский Советдин, Дербент шегьердин Советдин президиумдин член я. РД-дин Верховный Советдин Президиумдин Указдалди Н.Къарибоваз 1994-йисуз “Дагъустан Республикадин культурадин лайихлу работник” лагьай тIвар гана. ДатIана гьерекатдик кваз, халкьдин арада аваз вердиш касдиз, гьелбетда, санал акъвазна кьарай къведач. Чи дуст Нариманни гьамиша кардик ква - ада вичиз хас тир ериш явашарзавач. Гьам журналистикадин, гьам шииратдин регьят тушир рекьера зегьмет чIугун, цIийи-цIийи макъалаяр кхьин, шиирар яратмишун гена активламишзава. Квехъ къуватар, сагълам, яргъал уьмуьр хьун чи мурад я, гьуьрметлу Нариман Алибегович.
Ш.ШИХМУРАДОВ
Лезги газет
Добавить комментарий