Пелазгияр

Зурба дараматар вилиз такур хьтин аламатри уьцIуьрда…

Гьалтзава хъварц гьар ксайла чин цавал:
-Бес гьикIин за, гьикI алудин и завал?..
Йифди жеда зун къалара, къижара,
Гьинай атуй зи дердиниз са чара?..
Ингье, мадни сенфиз гьалтна зал а «цIай», 
Тупуц хьтин керкил затI тир  вич ацIай.
Ахвари зун авуднавай тарихриз,
Тазвачир руьгь стIун ада дарихиз.
Ахъей гьуьлел сирнавзавай зи элди,
Кьуд пад гьуьлуьн рам авунвай кьегьалдиз!..

ВикIегь хьайи халкьар фена дуьнядлай:
Шумер, ацтек, дравидар са хьел хьиз.
ЧIехи касдин крар икI я бинедлай,
Кьил кIвачерик, кIвачер кьилик-керкилиз…
Де лагь, дустар, гьинихъ фена касситIар,
Вавилон вутI, гьина Аксум, Тибетар?
Алакьунар, гьуьжетар гвай искитар,
Гьинва латин, гьинва адан зегьметар?.. 
Алатиз виш йисар, мад агъзур йисар
Терг хьана, цIуькI хьана хьайибур вилик.
Са-сад къвез чка кьаз цIийи «варисар»
Ацукьиз ирсинал фейбурун чилик!..

Эрадал къведалди  вилик геренра
Юкьван, ЧIулав, Каспи гьуьлуьн къерехра
Уьмуьрар гьалзавай къадим халкьари.
Гафунал саф, жумарт итим халкьари…
Европада сифте шемер куькIуьрнай,
Киритдал хупI девлет чпиз туькIуьрнай.
КIелуниз-кхьиниз ашкъи-тIем авай,
Эдебдин мектеб гвай, чанда гьуьм авай.
Шегьерар авай тир, къенивал вине,
Вил тухур виридан, гьар куьнел чешне.
КIвалахар цIалцIамдиз тухудай ксар,
Арсунин, кишпирдин вижевай устIар.
ЦипицIрин ватан тир, бине керейрин,
Сирнавдай кьуд патахъ чпин нерейри.
Мисридихъ, КьепIирдихъ савда ийидай,
Хъсан чиз цекъачу файда ийидай…
Жемият ЛукIхуьдай хьанавай туькIуьр,
Тагъмадик кутадай гъиле гьатай цир!

Гьавиляй къуншияр хьанавай пехил,
Ахъеяр, хатусар жезавай пехъи…
Са жузуз:-Вужар тир, вужар тир абур,
Са капаш накьварал чан гъанавайбур?
ТIвар-Тарих бубадин дегьне къатара!
-Пелазгияр!-Чир хьухь, гьатуй япара!
Абрун тариф тавур касни амай туш:
-Гьахъ гафар-пак гафар!- Лагь, на гумир тIуш!
Гьеродот, Фукидид, Страбон, Гьомер-
Чи къадим тарихдин экв гудай шемер
Кьару тир крарал, эхь пелазгийрин,
ТIвар кьунвай и халкьдин атIугъарна чин!...

Йисар къвез алатиз асирар жезва,
Пачагьдин чкадал пачагь къвезава…
Садлагьайд Минос тир, ахпа са масад,
Гьанадал дегишнай гьа икI сада-сад.
Девирар алатиз, арадай физ икI…
Агъзурни вад виш йис эрадлай вилик…
Ингье, ацукьнава тахтунал вичин
ВикIегь ЛукIав пачагь, алай тек са чин!
Алакьдай гьар са кас вичихъ акIализ,
Къал галай месэла регьят агализ…
Гьар кIвалах физавай гуьнгуьна, фирягь,
Гъуцари ракъанвай пай тир ам –налагь!

Халкьари гъуцариз икрам идай тир,
Гьар зулухъ ТIвар кьуна таце гудай тир.
Са вахтар алатна: чи пелазгияр
Хъел хьана Гъуцарвай. Къвазна тацеяр.
Цавариз килигиз кеф хкудзавай,
Пакбурун тIварцихъни себ ракъурзавай…
(Инсан я  хаму  нек хъвайи дидедвай,
Квадарна гьахъ-салам катдай рекьивай!)
Хьана гьикьван чIавар амачиз рябет,
Сабурна Гъуцари ийиз меслегьат.                           
Эхирни ракъурна абуру Вулкан,
Хабардар авуна малкамут инсан.

Алукьна уьлкведа мусибат йисар,
Ацукьна инсанар, ацукьна ясал:
Къурамат Ферадал Вулкан къарагъна,
Гьуьлелни, чилелни тIурфан къарагъна.
ГьикI чилер зурзуна! Акъатна къаяр,
Кьуд патахъ акатна гурваяр, цIаяр.
УьцIена шегьерар, чилив хьана сад,                     
Нереяр гьуьлериз «физавай» са-сад…
Чкадин агьали чанда гьатна кичI
Гьа катиз эгечIна вилел алаз мичI.
Са пай материкдиз-чара денейриз,
(Ихьтин гьал тахкурай вилин нинейриз!)
ЧIехи пай цIуькI хьана дегьне ятара,                           
Мал-девлет йихт хьана гьуьлуьн къатара…

***

Кьил рехи тарихди чирзава чаз, чир
Гьар юкъуз хатIарай вичихъ галай сир.
Пелазги халкьарин къенин сихилри
Жузазва адавай хьайивал вири:
-ВутI фена, гьикI хьана чи пелазгияр?
Куьн сагьиб хьанва къе Чилин гуьзгуьяр?
-ЧкIанва дуьнядин гьар са кьуд патахъ!
-Гъиликай кьуна чун, абрун патав твах!
-Тухуз хьун регьят я, амма вун акъваз,
Сугъул жеда ви рикI, авай гьал акваз!..

Агъуна зун Тарих бубад гафарихъ:
Вуч чIехи керемат гала ахварихъ…

2010